مهدیشهر ( سنگسر سابق) یکی از شهرستانهای استان سمنان است . این شهرستان مرکز عشایر ایل سنگسری است که قدمت آن بر اساس اسناد و مدارک تاریخی به قبل از میلاد مسیح می رسد .

سنگسریها از فرزندان اولین دسته آریائیها هستند که به سرزمین ایران آمده که هنوز پس از گذشت هزاران سال با وجود تحولات بیشمار در این سرزمین ، گویش دیرین خود را از آمیختن با واژه های بیگانه حفظ کرده اند.

عشایر سنگسری یکی از طولانی ترین کوچ های فصلی جهان را دارا می باشد . طول کوچ برخی از رده های آنان به حدود ۱۵۰۰ کیلومتر در سال (از ییلاق به قشلاق و بالعکس ) می رسد . نحوه کوچ این عشایر با سایر ایالات کشور متفاوت است. خانوارهای عشایر سنگسری در دوره قشلاق در شهر مهدیشهر ( یکی از شهرستانهای استان سمنان) استقرار می یابند.

این شهر زیبای عشایری ، پایگاه ایل عشایر سنگسری محسوب می شود . خانوارهای خیل خون ( عشایر کوچنده ) از اواسط خرداد ماه به ییلاقات کوچ می کنند و در پایان دوره ییلاقی و اواخر شهریور به مهدیشهر باز می گردنند . در دوره قشلاق شبانان و مردان عشایر ، گله ها را به مراتع گرمسیری که با محل سکونت خانوار صدها کیلومتر فاصله دارد کوچ می دهند .

ویژگیهای خاصی که عشایر سنگسری را از سایر عشایر متمایز می سازد برخی از آنها عبارتند از :

۱-تنوع تولید در فرآورده های شیری ( حدود ۳۰ فرآورده لبنی(

۲- بهره برداری مطلوب از مراتع و استفاده تناوبی از چرا در مراتع ( خصوصا ییلاق)

۳- دارای نژاد دامی متناسب با وضعبت جغرافیایی تحت قلمرو خود و کیفبت گوشت عالی نژاد دام سنگسری

۴- سکونت خانوارها در دوره قشلاقی در شهر مهدیشهر و برخورداری از امکانات آموزشی ، رفاهی ، خدماتی ، زیر بنائی و …

برنارد هوکار عضو انجمن ابرانشناسی فرانسه در تهران موفقیت این عشایر و در چگونگی تحول آنان از اهالی یک شهر کوچک به توانگرین و نیرومند ترین دامداران ناحیه البرز مرکزی و خاوری مهم دانسته ، آنکه دامدارانی بسیار ماهرند فنون سنتی را نیک می شناسند به گله های خویش خوب میرسند افراد خود را از نزدیک زیر نظر دارند و خود نیز بیدریغ کار می کنند.

قلمرو ایل سنگسری : در دوره ییلاقی در محدوده وسیعی از استانهای سمنان – تهران و مازندران استقرار دارند که خیل استقرارگاه ییلاقی عشایر سنگسری می باشد که از البرز شرقی (کوهای شمال شاهرود ) شروع و به منتهی الیه البرز غربی و کوهای طالقان ختم میشود.قلمرو ایل سنگسری در دوره قشلاقی در استانهای سمنان- تهران – خراسان رضوی و جنوبی و شمالی و استان مرکزی گسترده است . محل استقرار گله های سنگسری را در قشلاق پلومال می نامند که شامل : آغل ( چفت ) مردانخوان (میردکه) ، چند آخور ، انبار علوفه ، دست چال ، گوله و چاه آب ( که معمولا با آغل فاصله ای بین ۴-۶ کیلومتر دارد ) می باشد.